27 februari 2016
Hanny Vlemmings: Dubbele vergrijzing
Hanny Vlemmings is verpleegkundige en medewerker technologie bij de Zorgboog. Haar speciale aandacht is gericht op de inzet van zorgtechnologie bij bedrijven en (zorg)organisaties, maar ook bij particulieren in de thuissituatie. Als afgestudeerde Gerontoloog slaat zij een brug tussen zorg en techniek.
Ken je de term dubbele vergrijzing? De Nederlandse bevolking vergrijst, maar alsof dat niet genoeg is, worden we met z’n allen ook steeds ouder. Dubbele vergrijzing dus. Ouderen blijven ook langer thuis wonen. Vroeger ging je op een gegeven moment in een verpleeg- of verzorgingshuis wonen, maar tegenwoordig is dat niet meer van zelfsprekend en maken we steeds meer gebruik van thuiszorg.
Ook de zorg zelf krijgt te maken met vergrijzing, want ook hier worden mensen ouder. Terwijl de aanwas van jonge medewerkers achterblijft. Ontgroening wordt dit ook wel genoemd. En hoe kun je goede zorg blijven leveren met minder medewerkers, terwijl de vraag naar zorg toeneemt? Hoe zorg je er dan voor dat mensen veilig en verantwoord kunnen blijven wonen in hun eigen vertrouwde omgeving?
Technologie in de zorg
Steeds vaker zullen we hiervoor technologie moeten gaan inzetten. Dit wordt al mondjes maat gedaan. Niet alleen met nieuwe technologische uitvindingen, maar ook met pilots bij verschillende zorgorganisaties. Toch gebeurt het in de ouderenzorg nog maar weinig. Terwijl in ziekenhuizen juist veel meer gebruik gemaakt wordt van nieuwe technologische ontwikkelingen. Hoe komt het dat wij dat wel heel normaal vinden en dat mensen bij de zorg voor ouderen direct zeggen dat ze dat 'onwenselijke' ontwikkelingen vinden, vanwege het ontbreken van menselijk contact?
Angst en ontwetendheid
Hoofdverantwoordelijke in deze zijn onwetendheid en angst. Zowel bij de zorgmedewerker als bij degene die zorg ontvangt. Niet vreemd overigens. Zorgmedewerkers bijvoorbeeld willen graag verzorgen en aandacht geven aan de cliënt. Daarom zijn ze per slot van rekening dit vak gaan uitoefenen. De gemiddelde zorgmedewerker van nu is rond de 42 jaar en komt uit een tijd waarin technologie in de zorg nog niet vanzelfsprekend was. Ook wordt vaak gedacht dat de ouderen van nu niets met technologie hebben en kunnen, maar die gedachte is onjuist. Ervaring leert dat het ook heel erg afhangt van hoe je het brengt. Zet je in op zorg, dan zullen veel mensen zeggen: “Heb ik helemaal niet nodig. Anderen hebben zorg nodig, niet ik!". Maar zet je in op veiligheid, gemak, contact met anderen en het behouden van de eigen zelfstandigheid, dan wordt het een ander verhaal.
Voordelen
Mensen zijn gevoelig voor technologie als het voordeel oplevert. Zodra mensen het dan proberen wordt vaak gezegd: “Hadden we dat maar eerder gedaan!”. Denk maar aan de wasmachine. Toen deze werd uitgevonden, waren veel mensen sceptisch. Toch zijn er nu maar weinig mensen die nog met een zinken teil op het fornuis hun was zouden willen doen. Sterker nog, ik denk dat er niemand te vinden is, die dit zou willen!
De markt van (technologische) hulpmiddelen is inmiddels heel groot, maar je moet wel weten wat er is en hoe je het kunt gebruiken. Het is dus belangrijk dan mensen én zorgmedewerkers goede voorlichting krijgen over de technische mogelijkheden. Daarbij moeten we het vooral hebben over de voordelen en niet zozeer over het efficiënter maken van de zorg. Technologie levert vaak meer efficiëntie op en dat is mooi meegenomen. Maar efficiënt staat voor veel mensen nog steeds gelijk aan een poging om te bezuinigen.
Technologie is ondersteunend
En laat ik heel duidelijk zijn: technologie kan zorg nooit vervangen. Het kan er wel voor zorgen dat (professionele) zorg pas later ingezet hoeft te worden. Door technologie kan de cliënt langer zelfstandig blijven en langer thuis blijven wonen. En als zorg eenmaal nodig is, kan technologie ondersteunend werken. Maar fysieke zorg en menselijke interactie zal altijd nodig blijven.
Dit blog is ook geplaatst op NED7, een (online) content community met informatieve en bruikbare content over de zorg, gezond en vitaal ouder worden, zelfredzaamheid en saamhorigheid.
Delen via: